มูเก็ตติ้ง ความเชื่อโชคลางในโลกยุคใหม่ในฐานะเครื่องมือทางการตลาด

บทนำ

ตั้งแต่อดีตกาลจนถึงปัจจุบัน มนุษย์มีความเชื่อมโยงอย่างลึกซึ้งกับความเชื่อเหนือธรรมชาติ อารยธรรมโบราณมักเชื่อมโยงปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ เช่น พายุฝนฟ้าคะนอง สุริยุปราคา และโรคภัยไข้เจ็บ เข้าร่วมกับการกระทำของพระเจ้า วิญญาณ หรือพลังเหนือธรรมชาติอื่นๆ ความเชื่อเหล่านี้ช่วยอธิบายสิ่งที่ไม่สามารถอธิบายได้ใสนตอนนั้นและให้ความสบายใจเมื่อเผชิญกับความไม่แน่นอนต่างๆ แม้ในโลกปัจจุบันที่วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นสากล ความเชื่อเหนือธรรมชาติก็ยังคงส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อวิถีชีวิตของผู้คน เมื่อตระหนักถึงเรื่องนี้ กลยุทธ์การตลาดที่เรียกว่า “มูเก็ตติ้ง” หรือ "Muketing" จึงเกิดขึ้น

มูเก็ตติ้งคืออะไร?

คำว่า “มูเก็ตติ้ง” เป็นคำผสมระหว่างคำว่า “Mu Teluh” และ “Marketing” มีต้นกำเนิดในประเทศไทย ซึ่งเป็นประเทศที่ความเชื่อเหนือธรรมชาติมีอิทธิพลอย่างมาก คำว่า “Mu Teluh” ไม่ใช่คำภาษาไทยโดยแท้ โดยเชื่อกันว่าคำนี้ยืมมาจากภาพยนตร์ระทึกขวัญของอินโดนีเซียเรื่อง “Penangkal Ilmu Teluh” ในบริบทนี้ คำว่า “Ilmu” ซึ่งแปลว่า “ความรู้” ถูกย่อเหลือเพียง “Mu” โดยที่ความหมายเดิมยังคงอยู่ ส่วนคำว่า “Teluh” ซึ่งแปลว่า “ความเชื่อเรื่องโชคลาง” ยังคงใช้คำเดิม ดังนั้นคำว่า “Mu Teluh” จึงกลายเป็นวลีภาษาไทยที่ยืมมาจากภาษาต่างชาติเพื่ออธิบายความเชื่อโชคลาง ดังนั้น “มูเก็ตติ้ง” จึงเป็นกลวิธีหรือกลยุทธ์ทางการตลาดที่ใช้ความเชื่อโชคลางเป็นแนวทาง

ตัวอย่างความเชื่อโชคลางจากทั่วโลก

ความเชื่อโชคลางเป็นการแสดงออกถึงความเชื่อเหนือธรรมชาติและมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของประชากรทั่วโลก

วันศุกร์ที่ 13 (ตะวันตก):

ในวัฒนธรรมตะวันตก วันศุกร์ที่ 13 ถือเป็นวันที่โชคร้าย ความเชื่อโชคลางนี้น่าจะมีที่มาจากความเชื่อของคริสเตียน โดยเฉพาะจาก The Last Supper หรือ อาหารค่ำมื้อสุดท้ายซึ่งมีผู้คน 13 คนอยู่ โดยเป็นมื้ออาหารก่อนพระเยซูจะถูกตรึงกางเขนในวันศุกร์ ความกลัวในวันนี้แพร่หลายมากขึ้นจนบางคนหลีกเลี่ยงกิจกรรมต่างๆ เช่น การเดินทางหรือการตัดสินใจครั้งสำคัญ ในวันศุกร์ที่ 13

Image of The Last Supper by Leonardo da Vinci — ภาพ The Last Supper โดยเลโอนาร์โด ดา วินชี :

เลข 4 (เอเชีย):

ในวัฒนธรรมเอเชียตะวันออกหลายแห่ง เลข 4 ถือเป็นวันที่โชคร้ายเพราะเสียงฟังดูเหมือนคำว่า "ความตาย" ในภาษาจีน (死 ออกเสียงว่า "ซี") ส่งผลให้ตึกต่างๆ อาจข้ามชั้น 4 ไป ซึ่งคล้ายกับที่ตึกตะวันตกบางแห่งหลีกเลี่ยงชั้น 13

Image from gigazine “Why are 4, 13, 17, 39, and 666 considered 'unlucky numbers'?” — ภาพจาก gigazine “Why are 4, 13, 17, 39, and 666 considered 'unlucky numbers'?”

นัยน์ตาปีศาจ (แอฟริกา และ ตะวันออกกลาง):

นัยน์ตาปีศาจเป็นความเชื่อที่ว่าบุคคลบางคนสามารถสร้างอันตรายหรือความโชคร้ายผ่านสายตาของพวกเขาได้ โดยส่วนใหญ่มักจะเกิดจากความอิจฉาหรือความอาฆาตพยาบาท เพื่อป้องกันตนเองจากนัยน์ตาปีศาจ ผู้คนในหลายประเทศในแอฟริกาเหนือและตะวันออกกลางจะสวมเครื่องรางหรือใช้สัญลักษณ์ เช่น มือฮัมซา (Hamsa Hand)

Image of Evil Eye from EVILEYEHAND.COM “The Mystery of The Hamsa Hand And the Idea of Evil Eye” — รูปภาพของ Evil Eye จาก EVILEYEHAND.COM “The Mystery of The Hamsa Hand And the Idea of Evil Eye”

บทบาทของความเชื่อเรื่องโชคลางในสังคมยุคใหม่ในฐานะกลยุทธ์การตลาด

ความเชื่อโชคลางยังคงมีบทบาทในสังคมยุคใหม่ โดยมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมและการตัดสินใจของผู้คน ในขณะที่บางคนมองว่าเป็นเพียงประเพณีเท่านั้น แต่บางคนก็มองว่าเป็นเรื่องจริงจังและกำหนดการกระทำของตนโดยอิงตามความเชื่อเหล่านี้ ในบางกรณี ความเชื่อเรื่องโชคลางอาจส่งผลกระทบต่อแนวทางปฏิบัติทางธุรกิจได้ เช่น การหลีกเลี่ยงการใช้ตัวเลขบางตัวในชื่อผลิตภัณฑ์หรือการออกแบบอาคาร นอกจากนี้ ความเชื่อเรื่องโชคลางยังสามารถนำไปใช้ในกลยุทธ์การตลาดได้ เช่น "Muketing" เพื่อเชื่อมโยงความเชื่อและอารมณ์ของผู้คนอย่างลึกซึ้ง ซึ่งส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อพฤติกรรมของผู้บริโภค

การดึงดูดทางอารมณ์: ความเชื่อโชคลางจะกระตุ้นอารมณ์ที่รุนแรง เช่น ความกลัวหรือความหวัง โดยการจัดวางผลิตภัณฑ์หรือบริการให้สอดคล้องกับอารมณ์เหล่านี้ นักการตลาดสามารถสร้างความเชื่อมโยงที่แข็งแกร่งยิ่งขึ้นกับผู้บริโภคได้

ตัวอย่าง: แบรนด์ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวเปิดตัวครีมกลางคืนตัวใหม่ในช่วงพระจันทร์เต็มดวง ซึ่งเชื่อกันว่าพระจันทร์เต็มดวงนี้นี้จะช่วยเพิ่มพลังแห่งความงาม ความสงบ และการบำรุง ผู้บริโภคอาจหวังว่าผลิตภัณฑ์นี้จะให้ผลลัพธ์ที่ดีขึ้นกับผิวของพวกเขาในกิจวัตรความงามตอนกลางคืนด้วยเช่นกัน

Image of a night cream and the full moon — ภาพครีมกลางคืนกับพระจันทร์เต็มดวง

ความรู้สึกในการควบคุม: ความเชื่อโชคลางมักทำให้บุคคลรู้สึกว่าสามารถควบคุมสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนได้ ผลิตภัณฑ์ที่วางการตลาดโดยอ้างว่าเป็นของนำโชคหรือของป้องกันตัวสามารถดึงดูดความต้องการในการควบคุมนี้ได้

ตัวอย่าง: จิมเชื่อว่าการสวมเสื้อผ้าสีนำโชคทุกวันจะช่วยให้เขาหลีกเลี่ยงโชคร้ายได้ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากข้อกำหนดเรื่องชุดทำงานที่เข้มงวด เขาจึงไม่สามารถเปลี่ยนสีเสื้อผ้าได้ทุกวัน เพื่อตอบสนองความต้องการนี้ บริษัทผู้ผลิตเครื่องประดับจึงเปิดตัวชุดเครื่องประดับที่ออกแบบด้วยสีที่ถือว่านำโชค ด้วยการเสนอเครื่องประดับเหล่านี้ บริษัทจึงมอบวิธีให้ผู้บริโภคอย่างจิมผสานความเชื่อโชคลางเข้ากับกิจวัตรประจำวันได้ แม้ว่าตัวเลือกเสื้อผ้าหลักของพวกเขาจะถูกจำกัด แนวทางนี้ช่วยให้ผู้บริโภคยังคงรู้สึกว่าสามารถควบคุมโชคและโชคชะตาของตนเองได้ ผ่านเครื่องประดับเล็กๆ น้อยๆ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความผูกพันกับแบรนด์ได้

Image of lucky colour chart from Facebook Page “The Smart Local Thailand” — ภาพแผนภูมิสีนำโชคจากเพจเฟซบุ๊ก “The Smart Local Thailand”

ความเกี่ยวข้องทางวัฒนธรรม: ความเชื่อเรื่องโชคลางนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละวัฒนธรรม ทำให้การตลาดแบบเจาะจงกลุ่มเป้าหมายมีความเฉพาะตัวและเกี่ยวข้องกับกลุ่มประชากรโดยเฉพาะ

ตัวอย่าง: ในวัฒนธรรมจีน โดยเฉพาะในช่วงตรุษจีน เชื่อกันว่าการกินอาหารบางชนิดจะนำความเจริญรุ่งเรืองและโชคลาภมาให้ เป็ดเป็นอาหารอย่างหนึ่งที่เป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่งและความสำเร็จ แม้ว่า Swensen's จะไม่ได้ขายเป็ด แต่พวกเขาก็ออกแบบไอศกรีมรูปเป็ดอย่างสร้างสรรค์เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของ "โชคลาภ" ในช่วงเทศกาลนี้ ของหวานนี้ด้านในเป็นไอศกรีมวานิลลา เคลือบด้วยช็อกโกแลตเข้มข้นและคาราเมลพีแคน และเคลือบเงา ด้วยการทำให้ผลิตภัณฑ์สอดคล้องกับความเชื่อเรื่องโชคลางทางวัฒนธรรมนี้ Swensen's จึงใช้ประโยชน์จากประเพณีการเฉลิมฉลองเพื่อขอโชคลาภได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ไอศกรีมของ Swensen's ไม่เพียงแต่เป็นของกินเล่นเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งโชคลาภสำหรับปีใหม่ด้วย

Image from Official Facebook Page of Swensen’s in Thailand “We Love Swensen's” — ภาพจากเพจเฟซบุ๊กอย่างเป็นทางการของ Swensen’s ในประเทศไทย “We Love Swensen’s”

การผสมผสานระหว่าง Muketing และการตลาดแบบอีเวนต์:

ทั้งสองกลยุทธ์สามารถรวมกันเพื่อสร้างแคมเปญการตลาดที่มีประสิทธิภาพได้ ตัวอย่างเช่น แบรนด์อาจจัดงานที่สอดคล้องกับความเชื่อเรื่องโชคลางหรือความเชื่อทางวัฒนธรรมในท้องถิ่น ซึ่งอาจรวมถึงการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ในวันที่เป็นมงคล โดยงานดังกล่าวจะมีสัญลักษณ์และพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับโชคลาภหรือการปกป้องคุ้มครอง

ตัวอย่าง: แบรนด์เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพเปิดตัวร้านป๊อปอัปที่มีธีมเกี่ยวกับเวทมนตร์ ร้านค้าดังกล่าวขายเครื่องดื่มต่างๆ ซึ่งแต่ละชนิดมีคุณประโยชน์เฉพาะตัว เช่น ช่วยขับสารพิษ ทำให้ผิวใส หรือหายจากอาการป่วย เพื่อให้สอดคล้องกับ Muketing งานป๊อปอัปอาจเสนอการทำนายไพ่ทาโรต์ด้วย โดยลูกค้าสามารถรับคำแนะนำเครื่องดื่มส่วนบุคคลตามคำทำนายไพ่ทาโรต์ของตนเอง ซึ่งไม่เพียงแต่จะใช้ประโยชน์จากความลึกลับและความเชื่อโชคลางเท่านั้น แต่ยังสร้างประสบการณ์ที่ดื่มด่ำซึ่งดึงดูดลูกค้าที่อยากรู้อยากเห็นอีกด้วย

Image of a pop-up store with a witchcraft theme — ภาพร้านป๊อปอัพที่มีธีมเกี่ยวกับแม่มด

ด้วยการบูรณาการ Muketing เข้ากับการตลาดอีเวนต์ แบรนด์ต่างๆ สามารถสร้างประสบการณ์ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมซึ่งไม่เพียงแต่ดึงดูดความสนใจ แต่ยังสร้างความเชื่อมโยงทางอารมณ์ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นกับกลุ่มเป้าหมายอีกด้วย

ประเด็นเพิ่มเติมบางประการที่ควรพิจารณา

ความเชื่อโชคลางอาจเป็นแรงผลักดันที่ทรงพลังสำหรับการดำเนินการใดๆ ของผู้บริโภค โดยการจัดวางผลิตภัณฑ์หรือแคมเปญให้สอดคล้องกับความเชื่อเหล่านี้ แบรนด์ต่างๆ สามารถสร้างข้อเสนอขายที่เป็นเอกลักษณ์ซึ่งโดดเด่นในตลาดที่มีการแข่งขันสูงได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องใช้กลยุทธ์นี้ด้วยความอ่อนไหวต่อบรรทัดฐานและความเชื่อทางวัฒนธรรมเพื่อหลีกเลี่ยงการตอบโต้ในเชิงลบ

การสร้างความไว้วางใจและความภักดี:

แบรนด์สามารถสร้างความไว้วางใจกับผู้บริโภคที่เชื่อในแนวทางปฏิบัตินี้ได้โดยการนำองค์ประกอบของความเชื่อโชคลางมาผสมผสานกับผลิตภัณฑ์ ตัวอย่างเช่น การขายผลิตภัณฑ์โดยระบุว่า "ได้รับพร" หรือ "เป็นสิริมงคล" สามารถสร้างความประทับใจให้กับผู้บริโภคที่เห็นคุณค่าของคุณลักษณะเหล่านี้ได้อย่างมาก

การสร้างความพิเศษเฉพาะ:

ผลิตภัณฑ์ลิมิเต็ดที่เชื่อมโยงกับวันหรือเหตุการณ์ความเชื่อเรื่องโชคลางอย่างใดอย่างหนึ่งสามารถสร้างความรู้สึกพิเศษและความเร่งด่วน (FOMO) ได้ กลยุทธ์นี้มักนำไปสู่ยอดขายที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากผู้บริโภครีบเร่งซื้อสินค้าที่พวกเขาเชื่อว่าเป็นของนำโชคหรือเป็นของป้องกัน

ความอ่อนไหวทางวัฒนธรรม:

เมื่อใช้ประโยชน์จากความเชื่อโชคลางในการทำการตลาด สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจบริบททางวัฒนธรรม สิ่งที่ถือว่าโชคดีในวัฒนธรรมหนึ่งอาจถือเป็นโชคร้ายในอีกวัฒนธรรมหนึ่ง แบรนด์ต่างๆ ต้องค้นคว้าและทำความเข้าใจความเชื่อโชคลางของตลาดเป้าหมายเพื่อหลีกเลี่ยงความผิดพลาดทางวัฒนธรรม

การพิจารณาทางจริยธรรม:

แม้ว่ามูเก็ตติ้งอาจเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพ แต่การใช้มันอย่างมีจริยธรรมก็เป็นสิ่งสำคัญ การใช้ประโยชน์จากความเชื่อของผู้คนหรือการสร้างเรื่องเล่าที่เป็นเท็จอาจส่งผลเสียต่อแบรนด์ได้

บทสรุป

ความเชื่อเรื่องโชคลางยังคงเป็นอิทธิพลอย่างมากในการตลาดสมัยใหม่ ทำให้เกิด "Muketing" ขึ้นมา ซึ่งเป็นกลยุทธ์ที่ใช้ความเชื่อที่หยั่งรากลึกเหล่านี้เพื่อเชื่อมโยงกับผู้บริโภคในระดับอารมณ์และวัฒนธรรม การจัดวางผลิตภัณฑ์และแคมเปญให้สอดคล้องกับความเชื่อเรื่องโชคลาง ช่วยให้แบรนด์ต่างๆ สามารถสร้างแนวทางการตลาดที่เป็นเอกลักษณ์และสะท้อนใจผู้คนได้ ไม่ว่าจะเป็นการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ในวันที่เป็นมงคลหรือการออกแบบร้านค้าแบบป๊อปอัปตามธีม อย่างไรก็ตาม แบรนด์ต่างๆ ต้องใช้กลยุทธ์นี้โดยคำนึงถึงความอ่อนไหวทางวัฒนธรรมและการพิจารณาทางจริยธรรมเพื่อสร้างความไว้วางใจและสร้างความเชื่อมโยงที่แท้จริงกับกลุ่มเป้าหมาย

สนใจการทำการตลาดอีเวนต์ที่ประยุกต์ใช้ Muketing ไหม

ให้บริษัท พิกโซ่ ทำงานให้คุณสิ! เราเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านอีเวนต์ นิทรรศการ และการออกแบบตกแต่งภายใน โดยให้บริการครบวงจรตั้งแต่ต้นจนจบ ด้วยความรู้เชิงลึกเกี่ยวกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และทักษะการค้นคว้าขั้นสูง เราจึงมั่นใจว่าการทำ Muketing ในงานของคุณจะทั้งปลอดภัยและเหนือชั้น!

มาร่วมกันสร้างโซลูชันที่ทำให้ธุรกิจของคุณแตกต่าง ติดต่อ PICSO วันนี้และทำให้โครงการงานนิทรรศการหรือการตกแต่งภายในโครงการต่อไปของคุณโดดเด่นอย่างแท้จริง!